Het knopendoosje

Zij die al iets ouder zijn, ik doel hier op de leeftijdscategorie zo vanaf halverwege de vijftig misschien zelfs wel iets jonger nog, die zijn vast met dit kleinood bekend. Nu was het in die tijd vrij gebruikelijk dat met meerdere zaken op deze wijze werd omgesprongen. Weggooien was uit den boze, om er ook maar een voor die tijd passende term tegenaan te gooien. Nu ik er eens goed over nadenk, wellicht is menigeen nog steeds, of weer, in het bezit van deze verzameling. Ik heb het hier over het knopendoosje of knopen potje. Dit was een bonte mengeling van de diverse, in alle soorten en maten, knopen. Alhoewel, in alle soorten en maten . . . In de meeste gevallen waarin het hele zaakje werd doorgespit, dan ontbrak steevast dat ene soort knoopje waar moeders net naar op zoek was. De keuze viel dan op eentje die er het dichtst bij in de buurt kwam.

Ik ben wel eens in een zaak geweest waar men alle soorten kledingstof kon verkrijgen en die daarbij ook een zeer ruime keuze aan ritsen en knopen aanboden. Daar was dan voor elke soort een apart plastic kokertje, met aan de voorzijde het desbetreffende knoopje bevestigd zodat op deze simpele doch doeltreffende wijze een keus gemaakt kon worden. In het tweede geval, bij een meegebracht exemplaar gezocht kon worden. Kom ik dus meteen bij mijn insteek van dit verhaaltje. Bij menigeen thuis wordt er niet snel iets weggegooid, en houdt er wel van ergens naar te zoeken. In een winkel of bedrijf gelden andere regels. Mijn onvergetelijke leraar boekhouden, die ook les gaf in Engels en Nederlands, die sprak al de ware woorden uit, ‘Tieme in monij’.
Hij refereerde hier uiteraard naar de Engelse uitdrukking, ‘Time is money’, maar hij sprak het dus uit met een Hollandse tongval. Als kleine jongen had hij dat ergens gezien op een vrachtwagen, en nog niet op de hoogte van de juiste uitspraak.

Toen ik, nu jaren geleden, voor een stalen raam dat in de buitenmuur van onze garage zat nieuw glas wilde hebben, ben ik naar de plaatselijke schilder gegaan. Aangezien er al bewerkt glas in zat waar je niet door naar buiten kon kijken, wat achteraf dus niet beviel, konden die stukken mooi gebruikt worden als mal om de nieuw stukken op de juiste rondingen en maten te snijden. Het hele gebeuren, eruit halen oude glas, op maat snijden en plaatsen nam niet meer tijd in beslag dan een uurtje. Op de rekening die wij een paar week later kregen stond echter een langere werktijd vermeld. In eerste instantie gingen wij uit van een vergissing. Nee, het klopte met de benodigde tijd. In zijn opslag had hij tijd nodig gehad om tussen de overgebleven reststukken het bij ons te gebruiken glas te vinden. En ja, dat kwam, zoals hij het zag, dus voor onze rekening. Dat wij hier anders over dachten, kwam bij hem niet op, maar bij ons wel. ‘Tieme is monij’.

Bij één van mijn toenmalige werkgevers stond er op het terrein een grote zeecontainer waarin alle reststukken van gezaagd plaatmateriaal werden bewaard. Om kort te zijn, je was een half uur tot drie kwartier in die wirwar op jacht naar vier stukjes multiplex van vijftien millimeter dik, vond er drie en moest dan alsnog een stuk uit een volle plaat zagen, waardoor er weer twee reststukken tot de inhoud van de al eerder genoemde container werden toegevoegd.
Weggooien is zonde, zullen we maar denken. Wie wat bewaard, heeft wat. Bijvoorbeeld een knoopje dat, in het donker met één oog dichtgeknepen, exact past bij de andere van je zondagse overhemd.

Wat ik misschien wel duidelijk wil maken is, zelf proef ik nog enige weerstand, dat als het gaat om onbetaalde activiteiten, tijd geen doorslaggevende rol speelt. De weerstand die ik dan persoonlijk ondervind ligt weer op een ander vlak. Ik wéét dat ik het heb, de vraag is dan echter, waar. En dan zwijg ik nog over die gevallen dat ik iets al vijf keer in de handen heb gehad, en in mijn onmetelijke wijsheid besloten had het op een betere plaats te leggen. Dan horen diegenen die zich op dat moment in mijn buurt bevinden steevast, “Hier heeft het altijd gelegen”. Tenslotte zijn er ook de sporadische gevallen waarin ik het onnozele besluit had genomen, het maar weg te gooien.

Nog even wat betreft de rijke verzameling knopen. Op deze plek mag u vanzelfsprekend invullen wat u maar wilt. Schroefjes, dakpannen, spijkers, klinkers, bloemenzaad, ringetjes, afgezaagde takken (misschien nog eens een walletje van maken) en verder in mijn geval een ruim gevulde stelling op mijn garagezolder met de diverse soorten en maten hout en plaatwerk.
Mijn, ‘Tieme’ is geen ‘monij’. Eén van de broers van mijn vader heette trouwens Tieme. Een bijzonder rustig en aardige man. Bij hem speelde tijd, zoals ik er nu goed over nadenk, geen enkele financiële rol. Samengevat, we bergen soms teveel op en verspillen daardoor veel tijd met zoeken naar iets wat dan net niet past. Dan gaan we naar de winkel, waar we in één oogopslag datgene vinden wat nodig is. In het uiterste geval door gewoon alle knopen te vervangen van je lievelings shirt.

Er wordt meer tijd verknald met zoeken dan met vinden. Maar zoals er geschreven staat, “Zoekt en gij zult vinden”. Dus berg het maar op, zodat je er later weer naar kunt zoeken. In ons aardse bestaan al helemaal als je, zoals ik nu dus, zeeën van tijd hebt.
Zelfs op een dag als m’n verjaardag.